لطفا برای مشاهده چکیده فارسی به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.   چکیده عربی:إن العلاقة بین الوحدة الوجودیة والکثرة الأعیانیة تعتبر من أهم المشاکل التی تعرقل مسیرة العرفاء، حیث إن طرح مسألة الوجود الواحد علی بساط البحث ونفیه عن الموجودات الأخری یجعل الإنسان یتصور بأن الوجودات الخارجیة لا توفر لنا إلا الإحساس بالعدم واللاشیئیة.إذا أمعنا النظر فی الأصول الثابتة عند العرفاء فی مجال علم الوجود [الأنطولوجیا] العرفانی واعتمادا علی المصادر العرفانیة الأصلیة، یمکننا أن نستنتج بأن التصور المذکور أعلاه لا ینسجم مع الواقع، ففی إثبات هذه الدعوی وبعد أن ألقینا نظرة عابرة علی الآراء الذاتیة عند بعض المدارس الأخری، یبدو من الضروری فی بادئ الأمر بیان الوجود المطلق (لله سبحانه وتعالی) من منظار علم الوجود العرفانی، ومن ثم نذهب إلی مستوی أدنی یتم فیه التعریف بحیثیات هذا الوجود وشؤونه، أو بعبارة أخری الأسماء الإلهیة تعد حلقة وصل بین الوجود الصرف والذوات والماهیات (الأعیان الثابتة) وفی نهایة المطاف نمیط اللثام عن العلاقة بین الذوات والماهیات وبین الوجود المطلق.وبالتالی نستنتج بأن العرفاء المسلمین یتلقون النزعة الذاتیة فی تفسیر لا نظیر له وفقا للأصول الخاصة بهم، وهذه النزعة تنسجم تماما مع الوجود المطلق لله سبحانه وتعالی (الوحدة الشخصیة للوجود) وکذلک تتماشی مع مستلزمات الرؤیة العرفانیة، فیبین العرفاء الوجود بشکل دقیق ویقولون بوجود «نفس الأمر» للذوات ولا یعتقدون بعدمه وعبثیته.

چکیده فارسی: مسئلة بداء جزء مسائل مهم در حوزه ارتباط حادث با قدیم بوده و پرسش اصلی این است که با توجه به امتناع تغیر در ذات و علم ذاتی الهی، حقیقت بداء و کیفیت وقوع محو و اثبات چگونه قابل تبیین است؟ و آیا اسناد بداء به خدا، حقیقی است یا مجازی؟ در نظام فلسفی میرداماد، تبیین جامعی نسبت به آموزة بداء ارائه شده است. در اندیشة وی، بداء در حوزة امور تکوینی بوده و بیانگر محدودیت زمان افاضه از جانب علت است. قلمرو وقوع بداء، عالم ماده است و عالم دهر و سرمد، مبرا از بداء هستند. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین بداء در نظام فلسفی میرداماد می پردازد. از مهم ترین یافته های این پژوهش تبیین حقیقت بداء در نظام فلسفی میرداماد و تبیین کیفیت اسناد بداء به خداست. در اندیشه میرداماد، امور تدریجی دو حیث دارند: از یک حیث با عالم دهر نسبت دارند و از حیث دیگر با عالم سیلان و مادی، نسبت دارند و به این اعتبار، تدریجی، غیرقار و متبدل اند. از حیث اول، به ثابتِ حقِ واجب بالذات مستندند و از حیث دوم، واسطه استناد حوادث زمانی به واجب می باشند. چکیده عربی: إنّ مسألة البداء تعدّ واحدةً من المسائل الهامّة المطروحة فی مجال ارتباط الحادث بالقدیم، والسؤالان الأساسیان اللذان یطرحان حولها هما: نظراً لامتناع حدوث تغیّرٍ فی ذات الله تعالى وعلمه، فکیف یمکن بیان حقیقة البداء وکیفیة تحقّق المحو والإثبات؟ وهل أنّ نسبة البداء إلى الله عزّ وجلّ تعدّ نسبةً حقیقیةً أو مجازیةً؟ طرحت توضیحاتٌ شاملةٌ بالنسبة إلى مسألة البداء فی منظومة میرداماد الفلسفیة، حیث یعتقد بأنّ البداء یتحقّق فی مجال الأمور التکوینیة، وهو یعکس محدودیة زمان الإفاضة من جانب العلّة، ونطاقه الذی یحدث فیه هو عالم المادّة فی حین أنّه لا یمکن أن یحدث فی عالم الدهر والسرمدیة. تمّ تدوین هذه المقالة بأسلوب بحثٍ وصفیٍّ-تحلیلیٍّ بهدف بیان مسألة البداء فی المنظومة الفلسفیة للمفکّر المسلم میرداماد، وأهمّ النتائج التی تمّ تحصیلها توضّح حقیقة هذه المسألة فی آرائه الفلسفیة وتبیّن کیفیة إسناده إلى الله سبحانه وتعالى . یعتقد هذا الفیلسوف المسلم بأنّ الأمور التدریجیة لها حیثیتان، فهی من إحدى هاتین الحیثیتین منسوبةٌ إلى عالم الدهر، ومن الحیثیة الأخرى منسوبةٌ إلى عالم السیلان والمادّة؛ وعلى هذا الأساس فهی تعتبر تدریجیةً وغیر مستقرّةٍ بحیث یمکن أن یطرأ علیها التحوّل والتبدّل. على أساس الحیثیة الأولى ، فالبداء یستند إلى ثبوت الحقّ الواجب بالذات، ومن الحیثیة الثانیة یعتبر واسطةً لاستناد الحوادث الزمانیة إلى الواجب.

چکیده فارسی: حیثیت و حرمت معنوی مهم ترین سرمایه انسان است که اهمیت آن با هیچ چیز با ارزش دیگری برابری نمی کند. این حیثیت و آبروست که به او امکان حضور در نقش اجتماعی اش را می دهد به همین دلیل وارد شدن خدشه به این بعد از حیات آدمی بسیاری از ابزارها و فرصت ها را از وی می ستاند از این حیث افرادی که به دلیلی متهم یا مجرم شناخته می شوند در موقعیت خطیرتری قرار دارند، زیرا با رسیدگی قضایی به حیثیت و آبروی آنان نقصی وارد شده است که باز گرداندن آن یا به عبارت دیگر اعاده حیثیت از آن ها ضروری است. که در این میان حکومت نقشی به سزا یا به تعبیر دیگر مسئول اعاده حیثیت به افرادی است که به حیثیت و آبروی ایشان خسارت وارد شده است که این مسئولیت گاهی به صورت مستقیم، الزاماتی را متوجه نهادهای حکومتی، از جمله مدعی العموم می کند و گاه دستگاه های حکومتی را بر آن می دارد فرد یا گروه هایی را ملزم به ایفای کارهایی (در جهت جبران خسارتی که با طرح اتهامات ناروا علیه اشخص به ایشان وارد ساخته اند) می کند در مورد مجرمان نیز همین امر صادق است؛ اعاده حیثیت در مفهومی که موضوع مقاله حاضر قرار گرفته است عبارت است از ترمیم آسیب های وارد شده به آبرو و حیثیت کسانی که در زمینه مسائل کیفری مورد رسیدگی قضایی گرفته و از این ناحیه به حرمت و آبرویشان صدمه وارد شده است در این مفهوم متهمان تبرئه شده و نیز محکومان اشتباه را هم شامل می شود. چکیده عربی: ان من اهم الاعتبارات عند الانسان حرمته و سمعته، الذی لایقدّر بای شیء ثمین آخر، وسمعته وحیثیته اللذان تسمح له باداء دوره فی المجتمع، فلهذا مس هذا البعد من حیاه الانسان یسلب منه جمعیع فرصته و مساعیه، فلهذا الاشخاص الذین یعدون من المتهمین اوالمجرمین بای من الاسباب، یقعون فی ظروف اشد خطورةً، لانّهم من خلال المتابعة القضائیة شوهت سمعتهم و من الضروری اعادة هذه السمعة و الحیثیة، و الحکومه هی المسئولة عن ارجاع الحیثیة و الحرمة لمن شوهت سمعته، تارةً تکون مسئولیة مباشرة، تلزم الدوائر الحکومیة کالمدعی العام، و تارةً تجعلها ان تلزم اشخاص او مجموعات باداء اعمال (تعویضاٍ عن الاضرار التی لحقت به بسبب الاتهامات غیرالعادلة) و ینطبق الامرنفسه علی المجرمین. مفهوم اعادة السمعة و الحیثیة فی هذاالمقال هو عبارة عن تعویض الاضرار اللاحقة بسمعة و حیثیة الاشخاص الذین تحت عنوان مسائل اجرامیه وقعوا فی متابعة قضادیة، ولهذا السبب شوهت سمعتهم اوهتکت حرمتهم، هذا الامر کذلک یشمل المتبرئین من الاتهام و المحکومین بالخطاء.

چکیده فارسی:ابن سینا هم چون دیگر حکمای مسلمان، به عینیت حقیقت اوصاف خداوند اعتقاد دارد. نقطه افتراق او از غالب حکما در آن است که وی به عینیت اوصاف الهی در مقام مفهوم نیز قایل است؛ حال آن که دیگران این مفاهیم اوصاف الهی را متکثر و مختلف می دانند. برخی بر اثر سوء فهم، ابن سینا را در این باره به مغالطه مفهوم و مصداق متهم ساخته اند. اما این نظریه با توجه به مبانی او قابل پذیرش است؛ زیرا ابن سینا انتزاع مفاهیم متعدد را از امری که هیچ نحوه کثرتی ـ حتی از جهت حیثیت ـ ندارد، غیرممکن می داند؛ از سوی دیگر با عنایت به شرایط خاص وجود واجب که او را موجودی متمایز از دیگران کرده است، مفهوم حاکی از اوصاف واجب، امری متمایز از مفهوم حاکی از اوصاف ممکنات است؛ به نحوی که مفاهیم حاکی از اوصاف واجب، امری واحد است؛ حال آن که مفاهیم حاکی از اوصاف ممکن، مختلف و متفاوت است. چکیده عربی: یعتقد ابن سیناء کغیره من الحکماء المسلمین بتوحد حقیقة الاوصاف الالهیة، و نقطة الاختلاف بینه و بین معظم الحکماء فی أنهعتقد بتوحد مفاهیم الصفات الالهیة بمنزلة المفهوم ایضا، فی حالعتقد الآخرون أن مفاهیم الصفات الالهیة متعددة و مختلفة، و قد أساء بعض الحکماء فهم رأیه حیث اتهموه بمغالطة المفهوم و المصداق، فی حین أن توحد المفاهیم مقبول علی اساس أصوله الفکریة. لأن ابن سیناءعتقد بامتناع انتزاع المفاهیم المتعددة من أمرکون غیر قابل للتعدد، و حتی من الناحیة الحیثیة (الاعتبار) و من الناحیة الاخری مع العنایة بلوازم وجود واجب الوجود و التی تجعله موجودا متمیزا عن غیره.فالمفهوم المعبر عن مصداق الواجب أمرتمیز عن المفهوم المعبر عن صفات الممکنات، بنحو أن المفهوم المعبر عن أوصاف الواجب أمر واحد، بینماکون المفهوم المعبر عن أوصاف الممکنات مختلف و متباین.